
Ogrodzenie z gabionów – jak łączyć kamień i metal w nowoczesnym stylu?
Ogrodzenia z gabionów to coraz popularniejszy wybór zarówno w architekturze prywatnej, jak i komercyjnej. Te wyjątkowe konstrukcje łączą w sobie trwałość, funkcjonalność oraz niepowtarzalny wygląd, który doskonale komponuje się z nowoczesnym stylem. Gabiony, wywodzące się z włoskiego słowa “gabbione” oznaczającego “dużą klatkę”, to metalowe kosze wypełnione kamieniami lub innymi materiałami, które tworzą solidne i estetyczne ogrodzenie. W tym artykule przyjrzymy się wszystkim aspektom ogrodzeń gabionowych – od ich historii, przez zalety i wady, po praktyczne wskazówki dotyczące projektowania, budowy i konserwacji.

Czym są gabiony i skąd się wzięły?
Gabiony to kosze wykonane z drutu lub stali ocynkowanej, które wypełnia się kamieniami, żwirem, betonem, materiałami naturalnymi, a nawet pozostałościami po budowie. Nazwa “gabion” pochodzi od włoskiego słowa “gabbione”, co oznacza “dużą klatkę”. Pierwotnie gabiony były wykorzystywane głównie w pracach inżynieryjnych i budowlanych jako elementy zapobiegające erozji gleby oraz jako konstrukcje wspierające. Z czasem jednak ich zastosowanie rozszerzyło się na architekturę krajobrazu i projektowanie ogrodów.
Kosze gabionowe (zwane również koszami kamiennymi) składają się ze stalowych drutów, które są spawane razem i łączone ze słupkami (zwanymi również profilami). Najczęściej stosuje się ogrodzenia z siatki z podwójnego drutu, które są ocynkowane termicznie. Kosze gabionowe można następnie wypełnić wytrzymałym i ciężkim materiałem, najczęściej kamieniami. Konstrukcja kosza w połączeniu z materiałem wypełniającym zapewnia, że całość staje się mocną i stabilną strukturą.
Dlaczego warto wybrać ogrodzenie z gabionów?
Ogrodzenia gabionowe oferują wiele korzyści, które czynią je atrakcyjnym wyborem dla właścicieli domów i projektantów krajobrazu. Oto najważniejsze zalety:
Trwałość i wytrzymałość
Gabiony są niezwykle trwałe i odporne na różne warunki atmosferyczne, w tym intensywne nasłonecznienie i silne opady deszczu. Dzięki ocynkowaniu, ogrodzenia gabionowe są odporne na rdzę, co znacznie wydłuża ich żywotność. Wysokiej jakości gabiony mają wytrzymałość na rozciąganie ponad 450 N/mm² i są regularnie testowane przez niezależne laboratoria. Test w mgle solnej zgodnie z normą DIN EN 150 9227 gwarantuje trwałość ponad 3000 godzin.
Estetyka i wszechstronność
Ogrodzenia z gabionów zapewniają unikalny i naturalny wygląd w Twoim ogrodzie. Możliwość wypełnienia koszy różnymi materiałami daje ogromne możliwości personalizacji wyglądu ogrodzenia. Gabiony można wypełnić drewnem, ale najczęściej wypełnia się je kamieniem. Kamienie w koszach gabionowych składają się z kawałków kamienia naturalnego, co nadaje całej konstrukcji organiczny charakter.
Ekologiczność
Gabiony są przyjazne dla środowiska, ponieważ nie wymagają fundamentów betonowych, co zmniejsza ich ślad ekologiczny w porównaniu z tradycyjnymi murami. Stanowią również siedlisko dla małych zwierząt i roślin, promując bioróżnorodność w Twoim ogrodzie.
Łatwość montażu
Montaż gabionów jest stosunkowo prosty i może być wykonany bez profesjonalnej pomocy. Ważne jest jednak, aby zapewnić stabilne i równe podłoże. W przypadku wyższych ścian gabionowych wskazane może być zastosowanie dodatkowych słupków podporowych w celu zapewnienia stabilności.
Minimalna konserwacja
Gabiony wymagają minimalnej konserwacji. Zwykle wystarczy od czasu do czasu usunąć brud i liście z koszy. Jeśli z czasem na kamieniach osadzą się glony lub mech, można je łatwo usunąć wodą i szczotką.
Jak zaprojektować ogrodzenie z gabionów?
Projektowanie ogrodzenia z gabionów wymaga uwzględnienia kilku kluczowych aspektów, które wpłyną na jego wygląd i funkcjonalność.
Wybór stylu i kształtu
Gabiony oferują dużą elastyczność w projektowaniu. Możesz wybrać proste, liniowe ogrodzenie lub eksperymentować z zakrzywionymi kształtami. Dostępne są kosze stalowe o prostym przebiegu, a także zakrzywione gabiony, które nadają ogrodzeniu interesujący kształt i mogą być optymalnie dostosowane do warunków w danym ogrodzie.
Wymiary i proporcje
Dokładność i staranność w pracach przygotowawczych do budowy gabionów są decydujące dla późniejszej stabilności konstrukcji. Pierwszym krokiem jest rozważenie wymiarów ogrodzenia lub ściany gabionowej. Rolę odgrywa tu dostępna przestrzeń, ale także aspekty projektowe. Zmierz obszar ogrodzenia – szerokość, wysokość i głębokość. Wykonaj dokładny szkic z wymiarami i oblicz wymaganą liczbę koszy drucianych oraz ilość kamieni.
Integracja z otoczeniem
Zastanów się, czy ma powstać ciągłe ogrodzenie, czy też mieszanka pojedynczych gabionów i drewnianych płotów, a także rozluźnienie za pomocą krzewów lub krzaków. Gabiony doskonale komponują się z różnymi stylami architektonicznymi i mogą być wykorzystane jako element przejściowy między różnymi materiałami w ogrodzie.
Wybór materiału wypełniającego
Wybór odpowiedniego materiału wypełniającego jest bardzo ważny, ponieważ gabiony są systemem retencyjnym masowym. Wypełnienie powinno mieć 100-200 mm i być kanciaste. Zalecany jest kamień z kamieniołomu, ponieważ zwykle jest kanciasty i ma najlepsze cechy zazębiania się. Niektóre rodzaje kamieni są zaokrąglone i służą celom dekoracyjnym – nie są zalecane do ścian, gdzie kosze są układane jeden na drugim.
Jakie materiały są potrzebne do budowy ogrodzenia gabionowego?
Budowa ogrodzenia z gabionów wymaga odpowiednich materiałów, które zapewnią jego trwałość i estetyczny wygląd.
Kosze gabionowe
Kosze gabionowe są podstawowym elementem całej konstrukcji. Jeśli chcesz zbudować własne gabiony ogrodzeniowe, powinieneś zwrócić uwagę na wysokiej jakości materiały wyjściowe. Kosze kamienne wykonane z siatki z drutu spawanego oferują większą stabilność i nie odkształcają się pod obciążeniem kamieni. Druty ocynkowane są odporne na warunki atmosferyczne. Warstwa cynku chroni metal przed tlenem, a tym samym przed powstawaniem rdzy.
Materiał wypełniający
Oprócz niezawodności samych koszy, o trwałości gabionów decyduje również jakość materiału wypełniającego. Materiały wypełniające, takie jak dolomit, bazalt, granit czy wapień, są uważane za bardzo wytrzymałe. Jednak jako tańsze wypełnienia można również stosować gnejs lub otoczaki rzeczne. Aby kamienie nie zsuwały się ani nie osiadały, powinny być co najmniej 1,2 razy większe od oczka siatki.
Słupki podporowe i elementy łączące
W zależności od wysokości i szerokości gabionów, należy wznieść fundament i umieścić w nim słupki podporowe. Poszczególne kosze należy do nich przymocować. Części gabionowe są zwykle dołączone do zakupu koszy. Dostępne są również osobno proste elementy łączące, takie jak pierścienie, drut wiązałkowy czy rozpórki.
Geowłóknina
Aby zapobiec erozji gleby i umożliwić drenaż, wyłóż dno konstrukcji geowłókniną. Wytnij otwory w tkaninie na słupki, a następnie umieść ją prawidłowo na warstwie podkładowej.
Jak zbudować ogrodzenie z gabionów krok po kroku?
Budowa ogrodzenia z gabionów może wydawać się skomplikowana, ale przy odpowiednim przygotowaniu i postępowaniu zgodnie z instrukcjami, jest to zadanie, które można wykonać samodzielnie.

Przygotowanie terenu
- Oznacz lokalizację – Oznacz linię ogrodzenia za pomocą sznurka i kołków, pozostawiając dodatkowe 10 cm z każdej strony dla lepszego wyrównania i stabilności. Sznurek zapewni, że wszystko będzie proste.
- Przygotuj fundament – Użyj łopaty, aby wykopać solidną podstawę, następnie wyrównaj teren i wypełnij wszelkie luki. Zapewnienie równej podstawy jest kluczowe dla stabilności.
- Oznacz lokalizację słupków podporowych – Zdejmij panele pokrywowe z koszy i użyj ich do oznaczenia położenia słupków podporowych. Zaplanuj umieszczenie każdego słupka wewnątrz kosza, przeprowadzając je przez otwór w siatce, i rozmieść je w odległości około 1 metra od siebie.
- Dodaj podpory – Wykop słupki na głębokość około jednej trzeciej wysokości ogrodzenia gabionowego. Zabezpiecz słupki podporowe za pomocą betonu.Uwaga: Upewnij się, że słupki są odpowiednio wymiarowane, aby pasowały do otworu w siatce – w przeciwnym razie będziesz musiał przeciąć druty, aby je pomieścić.
- Sprawdź lokalizację słupków podporowych – Sprawdź lokalizacje słupków za pomocą tych samych paneli pokrywowych podczas wiązania betonu. W razie potrzeby dostosuj je, aby upewnić się, że znajdują się w odpowiednich pozycjach. Użyj poziomicy, aby upewnić się, że słupki są proste.
Przygotowanie podłoża
- Dodaj warstwę podkładową – Dodaj warstwę żwiru Typu 1:
- Dla ogrodzenia o wysokości 1 m użyj 10 cm warstwy podkładowej.
- Dla ogrodzenia o wysokości 2 m użyj 20 cm warstwy podkładowej.
- Dla ogrodzenia o wysokości 3 m lub wyższego użyj 30 cm warstwy podkładowej.
- Zagęść warstwę podkładową – Dokładnie zagęść warstwę podkładową dla stabilności, używając albo zagęszczarki płytowej, albo łopaty. Następnie użyj poziomicy, aby sprawdzić i dostosować prostość.
- Dodaj geowłókninę – Aby zapobiec erozji gleby i umożliwić drenaż, wyłóż dno konstrukcji geowłókniną. Wytnij otwory w tkaninie na słupki, a następnie umieść ją prawidłowo na warstwie podkładowej.
Montaż koszy gabionowych
- Wstępnie zmontuj kosze bez pokryw – Złóż i zabezpiecz pionowe narożniki każdego gabiona za pomocą dwóch opasek kablowych: jednej na górze i jednej na dole każdego narożnika.
- Ustaw wokół słupków podporowych – Podczas ustawiania koszy, przeprowadź słupki podporowe przez otwory w siatce w wyznaczonych miejscach. Upewnij się, że przylegające narożniki są dociśnięte jak najbliżej siebie.
- Połącz kosze ze sobą – Aby zapobiec jakiemukolwiek ruchowi, zabezpiecz przylegające narożniki koszy za pomocą spirali. Jedna spirala powinna łączyć narożniki dwóch przylegających gabionów.
- Odetnij nadmiar – Przytnij nadmiar długości spirali w razie potrzeby. Użyj szczypiec, aby zacisnąć każdy koniec, aby go zabezpieczyć i zapobiec wysunięciu się.
Wypełnianie koszy
- Wypełnij kamieniami – Wsyp kamienie do koszy, na przykład za pomocą wiadra. Duże kamienie można również wypełniać ręcznie. Okrągłe kamienie łatwiej jest wsypać, a płaskie kamienie łatwiej wypełnić ręcznie.
- Użyj rozpórek – Rozpórki lub haki napinające do stabilizacji ściany należy zawiesić zgodnie z instrukcją montażu.
- Dodaj małe kamienie – Następnie wprowadź małe kamienie i zamknij po wypełnieniu gabiona górną pokrywę elementów w ogrodzeniu gabionowym.
Jakie są najlepsze materiały wypełniające do gabionów?
Wybór odpowiedniego materiału wypełniającego jest kluczowy dla estetyki i trwałości ogrodzenia gabionowego.
Kamienie naturalne
Kamienie naturalne są najpopularniejszym materiałem wypełniającym do gabionów. Oto kilka rodzajów kamieni, które dobrze sprawdzają się w gabionach:
- Wapień – Kolor: Białawy z szarymi odcieniami. Kształt kamienia: Kanciasty i zazębiający się, aby zmniejszyć nacisk na ścianę gabionową. Rozmiar kamienia: 80-200 mm.
- Granit – Kolor: Srebrno-szary. Kształt kamienia: Kanciasty i zazębiający się, aby zmniejszyć nacisk na boki gabionów. Rozmiar kamienia: 100-200 mm.
- Piaskowiec – Kolor: Piaszczysty. Kształt kamienia: Kanciasty i zazębiający się, aby zmniejszyć nacisk na boki gabionów. Rozmiar kamienia: 75-150 mm.
Inne materiały wypełniające
Oprócz kamieni naturalnych, gabiony można wypełnić różnymi innymi materiałami:
- Drewno – Gabiony można wypełnić drewnem, co nadaje im cieplejszy, bardziej organiczny wygląd.
- Szkło – Dla bardziej nowoczesnego i unikalnego wyglądu, gabiony można wypełnić kawałkami szkła.
- Materiały budowlane – Można również wykorzystać pozostałości po budowie, takie jak cegły czy beton, co jest ekonomicznym i ekologicznym rozwiązaniem.
Jak dbać o ogrodzenie z gabionów?
Jedną z największych zalet ogrodzeń gabionowych jest ich minimalna konserwacja. Jednak kilka prostych zabiegów pomoże utrzymać je w doskonałym stanie przez wiele lat.
Regularne czyszczenie
Gabiony wymagają niewielkiej konserwacji. Zwykle wystarczy od czasu do czasu usunąć brud i liście z koszy. Jeśli z czasem na kamieniach osadzą się glony lub mech, można je łatwo usunąć wodą i szczotką.
Kontrola struktury
Regularnie sprawdzaj stan koszy gabionowych, zwracając uwagę na ewentualne uszkodzenia siatki. Jeśli siatka gabionowa zostanie uszkodzona, może to wpłynąć na ochronę antykorozyjną. Małe uszkodzenia można naprawić za pomocą sprayu cynkowego, aby odnowić ochronę. W przypadku poważniejszych uszkodzeń zalecamy wymianę uszkodzonych części siatki, aby zapewnić stabilność i długowieczność gabionów.
Ochrona przed korozją
Gabiony są chronione przed rdzą dzięki specjalnej powłoce galwanicznej. Ta powłoka zapewnia skuteczną ochronę przed korozją i zapewnia, że gabiony będą trwałe przez długi czas, nawet w niekorzystnych warunkach atmosferycznych.
Inspirujące pomysły na ogrodzenia z gabionów
Ogrodzenia gabionowe oferują nieograniczone możliwości projektowe. Oto kilka inspirujących pomysłów, które mogą pomóc w stworzeniu unikalnego ogrodzenia.
Połączenie z drewnem
Połączenie ścian gabionowych i tradycyjnego drewnianego ogrodzenia tworzy urokliwy projekt. Ciepłe kolory wypełniają taki projekt życiem, dowodząc, że jeśli nie możesz zdecydować się między dwiema opcjami, czasami wybór obu może działać jeszcze wspanialej.
Ściana gabionowa z zazębiającymi się kamieniami może mieć płaski wierzch, który służy jako dodatkowa powierzchnia użytkowa. Możesz na niej umieścić donice z kwiatami lub dekoracje ogrodowe.
Gabiony jako elementy dekoracyjne
Gabiony mogą służyć nie tylko jako ogrodzenie, ale również jako elementy dekoracyjne w ogrodzie. Możesz stworzyć z nich ławki, donice na rośliny, a nawet stoliki ogrodowe. Takie rozwiązania dodają ogrodowi charakteru i są praktyczne.
Gabiony – nowoczesne rozwiązanie dla Twojego ogrodu
Ogrodzenia z gabionów to doskonałe połączenie funkcjonalności, trwałości i estetyki, które zyskuje coraz większą popularność w nowoczesnym projektowaniu ogrodów. Te metalowe kosze wypełnione kamieniami lub innymi materiałami oferują wyjątkowe możliwości aranżacyjne, pozwalając na stworzenie unikalnej przestrzeni wokół domu.
Główne zalety ogrodzeń gabionowych to ich niezwykła trwałość i odporność na warunki atmosferyczne, minimalne wymagania konserwacyjne oraz wszechstronność projektowa. Dzięki możliwości wyboru różnych materiałów wypełniających – od kamieni naturalnych, przez drewno, po szkło czy materiały z recyklingu – gabiony można idealnie dopasować do stylu architektonicznego budynku i charakteru ogrodu.
Budowa ogrodzenia gabionowego, choć wymaga dokładnego planowania i przygotowania, jest zadaniem, które można wykonać samodzielnie. Kluczowe znaczenie ma wybór odpowiednich materiałów, staranne przygotowanie podłoża oraz prawidłowy montaż koszy. Pamiętaj, że stabilność konstrukcji zależy od jakości użytych materiałów oraz dokładności wykonania każdego etapu prac.
Gabiony to nie tylko ogrodzenia – mogą również służyć jako elementy dekoracyjne, ławki, donice czy podpory dla roślin pnących. Ich wszechstronność i naturalny wygląd sprawiają, że doskonale komponują się z różnymi stylami ogrodów, od minimalistycznych po naturalistyczne.
Decydując się na ogrodzenie z gabionów, inwestujesz w rozwiązanie, które będzie cieszyć oko przez wiele lat, jednocześnie zapewniając prywatność i bezpieczeństwo. To połączenie tradycyjnego kamienia z nowoczesną metalową konstrukcją tworzy harmonijną całość, która z pewnością przyciągnie uwagę i wyróżni Twój ogród spośród innych.

